MG&M Collective

Tryout workshop met Syrische kunstenaar Mosab Anzo bij Nieuw Dakota, Amsterdam, 9-10 juni, 2016 vluchtelingenkunstenaars

Voor hun project MG&M Collective ontvingen Gil & Moti een O&O-bijdrage van CBK Rotterdam. In november 2016 sprak Sandra Smets hen over dit project.

Een schilderij, een tweekanaals-videoinstallatie, een fotoserie en verder valt het nog te bezien – in hun atelier in Charlois sommen Gil en Moti de bestanddelen op van hun nieuwste project. MG&M Collective heet het, waarbij één van de M’s staat voor de naam Mosab Anzo, een uit Syrië gevluchte kunstenaar. In Aleppo had hij een bloeiende praktijk, in 2014 kwam hij via een ingewikkelde vluchtweg in Rotterdam terecht. Daar ontmoetten Gil en Moti hem afgelopen jaar op de Art Rotterdam, waar hij als abstract lyrisch schilder een kleine presentatie had. Hij kwam op hun pad in een tijd net toen ze op zoek gingen naar vluchtelingenkunstenaars. En dat, die zoektocht, is dan weer een voortvloeisel uit andere projecten.

Projecten lopen bij Gil en Moti vaak parallel, met onderlinge verbintenissen, zodat ze er voor langere tijd aan kunnen werken. Bij een aantal daarvan kwam het vluchtelingschap aan bod. Ze vertellen over deze werkwijze eind november 2016, niet lang nadat in het Nederlands Fotomuseum hun tentoonstelling The Dutch Volunteers opende. Dit gaat over hun verblijf op de Westelijke Jordaanoever, waar ze zich de afgelopen twee jaar met tussenpozen voor beide kampen inzetten, zo hopend op meer begrip voor de gepolariseerde standpunten. En o ja, ze zijn ook net uitgenodigd voor een artist-in-residency in Brazilië, vanaf maart 2017. Is dat niet een beetje veel? “Het helpt om van het ene project naar het andere over te stappen, dan wisselt je perspectief,” antwoorden ze relativerend. “Soms zetten we een project even op een lager vuur, om het dan te hernemen. The Dutch Volunteers was zo heftig, dan helpt het om af en toe afstand te kunnen nemen.”

1.Gil&Moti

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bovendien helpt het dat de, altijd tijdrovende, projecten onderling verwant zijn. Je komt van het een bij het ander, leggen ze uit. Bij eerdere tentoonstellingen kwamen ze in contact met vluchtelingen en hun vluchtverhalen – waardoor ze zich steeds meer in dit thema gingen verdiepen. In Stockholm en Bazel hebben ze al projecten gedaan met vluchtelingen, die ze er ontmoetten. Ongeplande projecten, sociale sculpturen, waarin ze in gesprek gingen om te zien hoe je je in een ander verplaatst en iemand kunt helpen.

“Als we zo’n ontmoeting meemaken, dan laten we alles vallen en gaan we ermee aan de slag.” Dat betekent kleding, onderdak, en intussen maken ze met videoregistratie hier kunstwerken van. Maar een samenwerking op artistiek niveau, met een gevluchte kunstenaar, kan zowel aan de kunst als aan het vluchtelingendebat bijdragen. Inmiddels terug in Nederland gingen ze op zoek naar vluchtelingenkunstenaars, bezochten tentoonstellingen, maar zagen daarin geen inhoudelijke reflectie op migratie, identiteit, en besloten hier zelf een model voor te ontwikkelen.

Ze besloten tot een artist-in-residency bij Nieuw Dakota, om daar meerdere vluchtelingkunstenaars in een performatieve situatie te ontmoeten. Maar het werd Mosab. “Hij stond open voor alles, spreidde een enorme interesse tentoon. Zodoende hebben we getekend, gefotografeerd, en ons verplaatst in elkaar. Wij hebben niet veel met abstracte kunst maar zijn samen met hem abstracte kunst in musea gaan bekijken, om zijn poëtische benadering te vergelijken met deze Europese kunstgeschiedenis.”

Dat werd een kwestie van veel rondkijken waarbij Gil en Moti voor Mosab hun contacten aanspraken, om hem ook toegang te geven tot het systeem waar zij, na achttien jaar in Nederland, toegang toe hebben. Dat geeft hem een netwerk en geeft de samenwerking gelijkwaardigheid die essentieel is voor het MG&M Collective. Intussen praten en schetsen ze veel, want al zijn Gil en Moti in eerste instantie de regisseurs, het was belangrijk om te werken aan een situatie waarin ze gelijkwaardig zijn.

Die samenwerking leidde tot een aantal kunstwerken die nu in wording zijn – schilderkunst, video, en fotografie. “Naar Mosabs idee vulden we de plannen aan met een fotoserie waarin hij naar kunst kijkt – de blik van de vluchteling in Nederland, als rugfiguur waar je je als toeschouwer in kunt verplaatsen.” De video is een dialoog op twee camera’s – een reis langs Schiphol, Ter Apel, een Syrisch diner, Cobramuseum. Daar ligt een zware thematiek onder, maar met een speelse benadering. In 2017 gaat het geheel als tentoonstelling in première in Nieuw Dakota in september, bij de opening van het culturele seizoen. Een tentoonstelling waarin de abstracte vluchtelingenkwestie de menselijke maat terugkrijgt. Deze bevat bestaand individueel werk van zowel Mosab als van Gil en Moti, en met nieuw werk dat ze gedrieën maakten. “Zo wordt de tentoonstelling een triptiek: over verleden, heden, en wie weet de toekomst.”

www.gilandmoti.nl