|
Het monument voor Louis Davids keert deze maand terug! In 1983 werd het feestelijk onthuld op het Raamplein maar in 2007 moest het monument tijdelijk in opslag in verband met de bouw van het nieuwe Timmerhuis. Het herplaatste en deels gerenoveerde monument wordt op 24 maart om 16:00 uur onthuld op de oorspronkelijke locatie op het Raamplein.
Maar wie was Louis Davids? Waarom maakte Mathieu Ficheroux een monument voor hem? En wat weten we eigenlijk over het Joodse verleden van Rotterdam? Deze en andere vragen worden beantwoord in de 14e editie van de lezingen-reeks Z-Files, die wordt georganiseerd door BKOR (Beeldende Kunst & Openbare Ruimte, een programma van CBK Rotterdam). Z-Files #14 volgt direct op de onthulling en vindt plaats in de WTC Art Gallery aan de Meent. In deze Z-Files veel interviews, muziek en beeld, en de presentatie van het boek De Zandstraatbuurt en zijn Joodse inwoners.
Programma donderdag 24 maart:
16:00 uur: Onthulling van het monument, op het Raamplein aan de kop van het Timmerhuis
17:00 uur: Z-Files #14: Louis Davids en de Joodse geschiedenis van Rotterdam in de WTC Art Gallery, Meent 132b
Het herplaatste en deels gerenoveerde monument wordt onthuld door rabbijn Albert Ringer, gevolgd door een lied van Louis Davids, uitgevoerd door chansonnière Anouk Dorfmann.
De middag wordt vervolgd in de WTC Art Gallery, vanaf 17:00 uur. Z-Files #14 wordt gepresenteerd door Liesbeth Levy, filosoof en directeur van LOKAAL, en er schuiven veel gasten aan, waaronder Jan Donia (auteur Mathieu Ficheroux: Maker en Melancholicus uit 2008), Hans Schippers, Rob Snijders (mede-auteurs De Zandstraatbuurt en zijn Joodse inwoners) en Roland Vonk (Muzikale Voddeman van RTV Rijnmond). Paul van de Laar (directeur Museum Rotterdam) spreekt een column uit, waarna Albert Ringer het eerste exemplaar van De Zandstraatbuurt en zijn Joodse inwoners overhandigt aan wethouder Cultuur Pex Langenberg. Ook vertelt Jacques Börger (historicus Museum Rotterdam) over Tuschinski naar aanleiding van de animatie Ode aan de Stad – Tuschinski van beeldend kunstenaar Anne-Mercedes Langhorst. Na afloop zorgt Anouk Dorfmann voor de muzikale omlijsting.
Louis Davids (1883-1939) werd geboren te Rotterdam in een arm Joods artiesten gezin met vier kinderen. De familie woonde aan de Zandstraat in de volksbuurt De Polder, een wijk die in het begin van de 20e eeuw werd afgebroken om plaats te maken voor het Stadhuis. Davids was een talent en trad al vanaf jonge leeftijd op in theaters en op kermissen. Hij ontwikkelde zich als variété artiest en vermaard liedjesschrijver. Davids woonde het grootste deel van zijn leven in Rotterdam, desondanks wordt hij vaak met Amsterdam geassocieerd. Louis Davids stond aan de wieg van de carrière van een aantal grote namen als Wim Kan, Corry Vonk en Wim Sonneveld. Zijn liedjes zijn ook door vele andere artiesten vertolkt. Davids’ vrij onverwachte dood op 55-jarige leeftijd in 1939 werd mede veroorzaakt door astma. Zijn beroemde zus Heintje Davids overleefde als enige van de familie de oorlog en zij werd een belangrijk vertolkster van het Amsterdamse levenslied.
De Zandstraatbuurt en zijn Joodse inwoners
Louis Davids werd geboren aan de Zandstraat. Auteurs Hans Schippers, Rob Snijders, Albert Ringer en Chris Buitendijk schreven een boek over de geschiedenis van de Zandstraat en omgeving, De Zandstraatbuurt en zijn Joodse inwoners (2016, uitgeverij Douane). Deze straat werd meer dan honderd jaar geleden gesloopt om plaats te maken voor het Stadhuis, maar vormde ooit het hart van de Joodse buurt. De wijk De Polder stond bekend als de eerste rosse buurt van Rotterdam, maar dat deze straten een veel rijkere schakering aan bewoners kenden, is veelal onderbelicht gebleven.
Mathieu Ficheroux
In opdracht van de gemeente Rotterdam ontwierp Mathieu Ficheroux (1925-2003) in 1983 het ‘monument Louis Davids’ dat werd geplaatst op het Raamplein ter ere van Davids’ 100e geboortejaar. Ficheroux werd gevraagd vanwege de wens om de opdracht door een uitgesproken Rotterdams kunstenaar te laten ontwerpen. Op zijn laatst uitgegeven stukje bladmuziek schreef Louis Davids de woorden: ‘Ik hoop dat, als ik er niet meer zal zijn, mijn liedjes steeds in herinnering zullen blijven.’ Ficheroux heeft deze regel opgenomen in het label van de gebroken langspeelplaat, naast een getekend portret van Davids.
De 78 toerenplaat (de gedenkplaat) staat voor het medium van die tijd. De breuk als dramatisch element verwijst naar Davids’ teksten die doorleefd waren maar ook humor kenden (de lach en de traan) én naar de moeilijke periode waarin Davids leefde. In Ficheroux’ gehele oeuvre spelen, naast zorgvuldige vormgeving, vervreemding en beschadiging een rol. Zijn werk bestaat uit schilderijen, reliëfs en objecten, en worden verkocht via Galerie Zic Zerp. Ficheroux maakte slechts enkele werken voor de openbare ruimte. Aan de Mauritsstraat prijkt zijn door Rotterdammers zeer geliefde portret van Multatuli aan de gevel, met de bijbehorende tekst: ‘Van de maan af gezien zijn we allen even groot’.
|
